Besiciye Göre Kurbanlık Fiyatları Geçen Seneye Göre Yüzde Elli Oranında Artacak

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Covid-19 hayatın her alanını etkilediği gibi tarım ve hayvancılıkta da etkisini gösterdi. Halk, halihazırdaki fiyatlardaki artışlardan şikâyetçiyken ikinci bir şok dalgasıyla karşı karşıya. Korona virüsten olumsuz yönde etkilendiklerini söyleyen besicilere göre önümüzdeki bayramda kurban fiyatları yüzde elli oranında artacak. Büyükbaş hayvancılığın merkezi konumundaki Erzurum’da, pandemi sürecinden etkilediklerini anlatan besiciler “Virüs bizi resmen bitirdi” diyor.

2019’un son aylarında Çin’in Wuhan kentine ortaya çıkıp, hız kesmeden yayılmaya devam eden Covid-19 korona virüs dünya ekonomisini derinden etkiledi. Türkiye de pandemi ilan edilmesiyle başlayan yeni dönemle birlikte ekonomideki daralmadan payına düşeni aldı. Turizm, eğlence, ulaşım gibi gündemde olan sektörlerin yanı sıra tarım ve hayvancılık gibi halkı yakından ilgilendiren sektörlerde de daralma tehlikeli boyutlara ulaştı. Halk, birbirlerine domino misali bağlı olan sektörlerin tarım alanındaki etkisiyle pazarda yüzleşti ve artan fiyatlar nedeniyle memnuniyetsizliğini her platformda dile getiriyor. İşin hayvancılık boyutunda da durumlar pek de iç açıcı görünmüyor. Ülkemizde büyük baş hayvancılık pazarındaki en büyük paydaya sahip olan Erzurum’da besiciler sektörün son zamanlardaki durumu hakkında konuştu.

Erzurum’un Beşiktaş mahallesinde kurbanlık büyükbaş havyan yetiştiriciliği yapan Şener Yeter’e göre 2021 kurbanlık fiyatları geçen seneye göre yüzde elli oranında artacak. Pandemi öncesi dönem ile bu senenin maliyetlerini karşılaştıran Yeter şöyle konuştu: “Ben genellikle düve besliyorum, geçen senelerde aldığımız 4 bin lira civarındaki düvenin besici için bu yılki alım fiyatı 5 bin 500 ile 6 bin lira arasında değişiyor. Geçen senelerde samanın tonunu 550 lira civarında alıyorduk bu sene ise 850 ila 950 lira arasında değişiklik gösteriyor. Yani hayvanın bize maliyeti artıyor, dolayısıyla giderleri satışın üzerine koymak zorundayız. Yine geçen sene torbasını 80 liraya aldığım yem bu yıl 120 liradan satılıyor. Bu hayvanların bakımı için mecburi diyeceğimiz bazı ilaçlar, iğneler var; örneğin geçen sene 70-80 lira olan geliştirme iğnesi bu yıl 110 lira. Demek istediğim hayvancının maliyetlerinin bu denli yükseldiği bir dönemde önümüzdeki Kurban Bayramı için 8 bin liradan aşağı kimse düve beklemesin. Oysa geçen sene sattığımız en pahalı düve 8 bin lira civarındaydı.”

Önümüzdeki Kurban Bayramı’nda ortalama 150 kilogram bir düvenin 8 bin lira bandında olacağı tahmininde bulunan ve 5 bin liraya aldığı düvenin; yem fiyatı, nakliye ve veteriner giderlerinin de eklenmesiyle maliyetinin 7 bin 200 liraya çıktığını anlatan kurban yetiştiricisi, “Tarlaya gidiyorum ektiğimin karşılığını alamıyorum, benzin pahalı motorumu çalıştıramıyorum, son zamanlarda iklim şartları da çiftçiyi, besiciyi her yönden etkiliyor ki Erzurum gibi bir yerde bu etki daha da artıyor. Dışarıdan bakan birisi bizim çok fazla para kazandığımızı düşünüyor ama işin içine girildiği, gelen gidenin hesaplandığı zaman bunun böyle olmadığı anlaşılıyor; kaldı ki çok fazla da emek isteyen bir iş bizimkisi. Kısacası bundan birkaç sene önce bir kurbandan bir buçuk iki bin lira besiciye kaldığı zamanlar oluyordu, fakat virüsün yaşattığı bu olumsuzluk kurban üreticisini resmen bitirdi” diye konuştu.

“Bir litre süt bir kilo yem maliyetini karşılamıyor”

Aynı mahallede ikamet eden ve süt üretimiyle geçimini sağlayan Hakan Yeter ise, “Biz de aynı sıkıntılardan mustaribiz, Eylül ayından itibaren hayvanlar içerde yemeye başlıyor, malum Erzurum şartları dolayısıyla, Nisan ayının ortalarına kadar yem veriyoruz. Bunların hepsi maliyet olarak üzerine geliyor ama 1 litre süt, 1 kilo yem maliyetini karşılamıyor. Gelirimiz yok süt para etmiyor. Mandıracı ucuz alıyor; benzini, elektriği, ulaşım maliyetlerini bahane ediyor” diyerek mevcut ekonominin üzerlerindeki etkisini anlatıyor.

Besicinin yem ve saman fiyatlarına tepkisine karşın saman satıcısı Halil Yıldırım ise fiyatlardaki artışı şöyle yorumluyor: “Arpa, buğday tohum fiyatları çok arttı. Birkaç yıl öncesine göre dönüm başına tohuma ödediğimiz para neredeyse iki katına çıktı. Aynı şekilde ekim biçim işlerimizin belkemiği olan akaryakıt fiyatlarındaki aşırı artış haliyle yem fiyatlarına yansıdı. Son zamanlarda işçi ücretleri çok arttı çalıştıracak işçi bulmakta da zorlanıyoruz. Hatta bu öyle boyutlara ulaştı ki arabayı yükleyecek işçi bile bulamıyoruz. Samanı üreticiden almak istediğimizde de farklı sorunlarla karşılaşıyoruz. Mesela saman almak için bir köye girdiğimizde, zaman zaman köylülerin anlaşmalı olarak fiyatların artması için samanlarını satmamaları ile karşılaştık. Stokçuların samanı elinde tutmasıyla bizim alış fiyatlarımız artıyor, dolayısıyla besiciye de böyle yansıyor.”